Αγαπητές φοιτήτριες, αγαπητοί φοιτητές,

Αξιότιμοι συνάδελφοι,

 

Συμπληρώνεται σήμερα ένας ολόκληρος χρόνος από την τελευταία επίσημη εκδήλωση του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, η οποία πραγματοποιήθηκε με τη φυσική παρουσία όλων μας στους χώρους του Ιδρύματος.

Πέρυσι, κατά τη διάρκεια του εορτασμού των Τριών Ιεραρχών βρεθήκαμε στο μεγάλο Αμφιθέατρο Τελετών για να τιμήσουμε τις τρεις μεγάλες πνευματικές μορφές της Χριστιανοσύνης και των ελληνικών γραμμάτων και στη συνέχεια να κόψουμε τη βασιλόπιτα του Πανεπιστημίου, ο ένας δίπλα στον άλλον, χωρίς περιορισμούς, χωρίς μάσκες και αποστάσεις ασφαλείας.

Αν και ορισμένοι είχαν ήδη αρχίσει να παρακολουθούν με ανησυχία όσα τραγικά διαδραματίζονταν στην άλλη άκρη του κόσμου, στην πόλη Γουχάν της επαρχίας Χουμπέι της Κίνας, κανείς δεν μπορούσε εκείνη την ημέρα να φανταστεί στις δραματικές διαστάσεις τους τις εξελίξεις που θα ακολουθούσαν λίγες εβδομάδες αργότερα.

Η πανδημία ανέτρεψε όσα θεωρούσαμε δεδομένα και καθημερινά. Άφησε το σημάδι της παρουσίας και της απειλής της στην ανθρώπινη κοινότητα και βαθύ το ίχνος της στην  ψυχολογία όλων μας. Αναγκαστήκαμε να αλλάξουμε την καθημερινότητά μας, σε ατομικό και σε συλλογικό επίπεδο, και να προσαρμοστούμε στις νέες συνθήκες. Αυτή ήταν και είναι σε γενικές γραμμές η κατάσταση που δημιουργήθηκε.

Στις συνθήκες αυτές, το Πανεπιστήμιό μας έδειξε την ετοιμότητά του. Ανταποκρίθηκε ακαριαία, στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων και μεταπήδησε ταχύτατα και με εντυπωσιακή αποτελεσματικότητα στις νέες ανάγκες και στην εξ αποστάσεως διδασκαλία και παροχή υπηρεσιών.

Η μετάβαση αυτή έγινε με μεγάλες προσπάθειες από όλα τα μέλη της πανεπιστημιακής μας κοινότητας και χαρακτηρίστηκε από επιτυχία. Όμως, όσο επιτυχημένη κι αν ήταν αυτή η προσαρμογή, όλοι μας διαπιστώνουμε όσο περνάει ο καιρός το κενό που δημιουργείται από την έλλειψη της εξ επαφής και διά ζώσης λειτουργίας, του ανθρώπινου συγχρωτισμού, της διπλανής παρουσίας και της επικοινωνίας πρόσωπο με πρόσωπο.

Το κενό αυτό καλείται να γεφυρώσει η τεχνολογία με τις εντυπωσιακές της προόδους και με τις νέες δυνατότητες που προσφέρει, χωρίς όμως να μπορεί να αναπληρώσει την επαφή ανθρώπου με άνθρωπο. Όμως, ειδικά όταν η πανδημία φτάσει στο τέλος της και αποκατασταθεί η κανονική λειτουργία της κοινωνίας και βεβαίως του Πανεπιστημίου, με γεμάτες τις αίθουσες και τα αμφιθέατρα, πιστεύω ότι θα έχει μείνει μια σημαντική παρακαταθήκη γνώσεων και εμπειριών για όλους μας, που θα δημιουργήσει νέες προοπτικές για την ανάπτυξη και την παροχή όσο το δυνατόν περισσότερων εφοδίων στους φοιτητές μας.

Η πνευματική καλλιέργεια και η ανύψωση του επιστημονικού επιπέδου των νέων μας είναι ένας στόχος μη διαπραγματεύσιμος, ακόμη και υπό συνθήκες πανδημίας. Είναι μάλιστα απόλυτα συμβατός με τις διδαχές και τις επιδιώξεις των «Τριών Μεγίστων Φωστήρων της Τρισηλίου Θεότητος», οι οποίοι στην εποχή τους υπήρξαν οι «γεφυροποιοί» της ορθόδοξης πίστης με τον ορθό λόγο της αρχαιοελληνικής διανόησης.

Όπως δηλαδή οι Τρεις Ιεράρχες και ιδιαίτερα ο εκ Καισαρείας της Καππαδοκίας Μέγας Βασίλειος, με την υπόδειξή του προς τους νέους Χριστιανούς για το πώς μπορούν να ωφεληθούν από τα ελληνικά γράμματα και την ελληνική φιλοσοφία, εγκατέστησε μια γέφυρα και έναν αγωγό για να περάσει η σοφία κι ο πολιτισμός του αρχαίου κόσμου στη νέα χριστιανική εποχή και μέσα από αυτήν να πλαστεί ο σύγχρονος πολιτισμός, έτσι μπορούμε να πούμε ότι ο φετινός εορτασμός  συμβολίζει και μας δείχνει έναν ορίζοντα καθηκόντων κι επιτευγμάτων.

Ειδικότερα, συμβολίζει δύο πράγματα:

Πρώτον, την απαρασάλευτη εμμονή μας στις αξίες οι οποίες παρήγαγαν το μέχρι τώρα έργο του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, και πέτυχαν τους όρους για την καθιέρωσή του ως Ανώτατου Εκπαιδευτικού Ιδρύματος που υπηρετεί εξίσου αποτελεσματικά τη θεωρητική γνώση και την πρακτική εφαρμογή,

και δεύτερον, την απόφασή μας να ανοίξει το Πανεπιστήμιο νέους ορίζοντες, υιοθετώντας καινοτόμες και εξωστρεφείς πρωτοβουλίες, αλλά και συμπορευόμενο με τις εξελίξεις στην κοινωνία και τη διεθνή ακαδημαϊκή κοινότητα. Θα το πράξει στηριζόμενο στο διάλογο, τις ανθρωπιστικές αξίες,  τη συνεργασία, τις ίσες ευκαιρίες και την ανοιχτή κοινωνία, έτσι ώστε ν’ αντεπεξέλθει με επιτυχία στις νέες ανάγκες και να εκπληρώνει όλο και πιο αποτελεσματικά τον υψηλό προορισμό του.

Με τις σκέψεις αυτές σας εύχομαι Χρόνια Πολλά και ελπίζω ο επόμενος εορτασμός των Τριών Ιεραρχών να μας βρει ξανά όλους υγιείς να τιμούμε την μνήμη τους, συγκεντρωμένοι στο γνωστό Αμφιθέατρο Τελετών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, ο ένας δίπλα στον άλλον, χωρίς περιορισμούς, χωρίς μάσκες και αποστάσεις ασφαλείας, έχοντας όμως πλήρη επίγνωση της αξίας όλων αυτών που στερούμαστε σήμερα.

 

Ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας,

Καθηγητής Στυλιανός Δ. Κατρανίδης